Terapia wad wymowy jest na ogół dość długim i pracochłonnym procesem. W prywatnym gabinecie kosztuje też niemało (a umówmy się… mamy zawsze mają na co wydawać pieniążki;)). Wymaga dużego zaangażowania nie tylko od dziecka i logopedy, ale również od rodziców. Niestety to właśnie ta systematyczna praca z dzieckiem w domu ma ogromny wpływ na sukces terapii. To właśnie wtedy utrwalane efekty wypracowane przez dziecko wspólnie z logopedą. Jest to kluczowe, jeśli oczekujemy skuteczności terapii.
Warto więc stosować kilka prostych zasad, które mogą uchronić nasze dziecko przed długimi godzinami, spędzonymi w gabinecie logopedycznym, a nas przed dodatkowymi wydatkami;)
W zakres profilaktyki logopedycznej (to tylko tak strasznie brzmi:)) wchodzi szereg działań, które w przyszłości mogą skutecznie zapobiec powstaniu wad wymowy u Twojego Malucha.
Warto przy tym pamiętać, że wady wymowy mogą negatywnie wpływać na:
– funkcjonowanie społeczne (strach przed komunikacją z otoczeniem, zwłaszcza z rówieśnikami)
– funkcjonowanie emocjonalne (obniżone poczucie własnej wartości, osłabiona pewność siebie)
– trudności w nauce (czytaj więcej)
Oto kilka porad, które mogą okazać się bardzo skuteczne w zapobieganiu wad wymowy:
Dostosuj sposób karmienia do wieku i możliwości dziecka – Aby aparat mowy mógł się odpowiednio przygotować do wymowy głosek, musi posiadać odpowiednią sprawność. Poprzez wprowadzenie właściwego sposobu karmienia (we właściwym czasie) możemy ją odpowiednio stymulować. (czytaj więcej)
Nie „zatykaj” dziecka smoczkiem – Zbyt długie ssanie smoczka może być przyczyną opóźnionego rozwoju mowy oraz różnorodnych wad wymowy. Dziecko ze smoczkiem w buzi nie może swobodnie śmiać się, głużyć czy gaworzyć. Utrudniamy mu w ten sposób j naturalny treningu aparatu mowy, zachodzący poprzez jego aktywność. Rozleniwia się również język dziecka, co ma ogromny wpływ możliwości artykulacyjne. Maluch z czasem może łatwo przyzwyczaić się do tego często zbędnego gadżetu. Zbyt długie ssanie smoczka bywa również przyczyną wad zgryzu. (np. Zgryz otwarty). (czytaj więcej)
Walcz z parafunkcjami – parafunkcje to złośliwe nawyki ruchowe w obrębie narządu żucia, takie jak zgrzytanie zębami czy ssanie palca przez dziecko. Najczęściej są spowodowane przez czynniki psychogenne (stres) i/lub nieprawidłowości w układzie stomatognatycznym (np. dziura w zębie, nieprawidłowy zgryz). W zależności od przyczyny należy podjąć odpowiednie środki w celu wyeliminowania problemu.
Zwróć uwagę na sposób w jaki dziecko je – stymuluj aparat mowy dziecka do prawidłowego gryzienia, żucia, połykania, oddychania. Przyczynami wielu wad wymowy są nieprawidłowe nawyki ruchowe w obrębie narządów mowy, które prowadzą do obniżenia napięcia mięśni artykulacyjnych oraz osłabienia ich sprawności.
Zadbaj o drożność jamy nosowej dziecka – Dziecko powinno móc swobodnie oddychać przez nos. Należy utrwalać właśnie ten sposób oddychania, który jest naturalny dla człowieka. Podczas oddychania nosem powietrze, które trafia do dróg oddechowych jest ogrzane oraz oczyszczone. Ryzyko zachorowań na choroby układu oddechowego oraz wystąpienie nosowania zamkniętego zmniejsza się. Jeśli zauważyłaś, że dziecko pomimo braku kataru oddycha przez usta, należy udać się do lekarza. Często przyczyną mogą być przerośnięte migdałki.
Skontroluj budowę aparatu artykulacyjnego – W tym celu najlepiej udać się do gabinetu logopedycznego. Wszelkie zmiany w obrębia aparatu artykulacyjnego mogą mieć wpływ na powstanie wad wymowy.
Przykład: Przyrośnięte wędzidełko podjęzykowe może być przyczyną m.in. nieprawidłowej wymowy wielu głosek. Język połączony jest z dnem jamy ustnej zbyt krótką błonką, co będzie mu uniemożliwiać prawidłową realizację głosek.
Zadbaj o prawidłowy zgryz dziecka – wady zgryzów są jedną z częstych przyczyn występowania wad wymowy u dzieci.
Przykład: Zgryz otarty jest najczęstszą przyczyną seplenienia międzyzębowego. Podobnie przodo- i tyłozgryzy – mają znaczny wpływ na nieprawidłową realizację większości głosek, których miejsce artykulacji znajduje się przy zębach. Terapia logopedyczna bez wymaganego leczenia ortodontycznego, w takich przypadkach zazwyczaj okazuje się mało skuteczna.
Jeśli jedno z rodziców lub inna osoba z najbliższego otoczenia posiada wadliwą wymowę, istnieje duże prawdopodobieństwo, że dziecko przejmie niewłaściwe wzorce wymowy. Ważne jest wówczas, aby poznało prawidłowy wzorce wymowy i nauczyło się je stosować.
